Trudnoća i korona virus: Najčešće postavljana pitanja
Obzirom da se radi o potpuno novom virusu i bolest koju izaziva je nova. Zato definitivne stavove medicina jos traži, usaglašava i redovno zanavlja. Kako medicina bude više otkrivala o ovoj bolesi, tako će se preporuke i smjernice, vjerovatno mijenjati.
- Koliko često treba da idem na kontrole tokom trudnoće dok traje epidemija?
- Može li korona virus da se tokom trudnoće prenese sa majke na plod?
- Da li trudnica koja je pozitivna na korona virus treba da se porodi carskim rezom?
- Da li da planiram epiduralnu analgeziju tokom porodjaja?
- Može li majka koja je pozitivna na korona virus da doji?
- Koliko često treba da idem na kontrole tokom trudnoće dok traje epidemija?
- Može li korona virus da se tokom trudnoće prenese sa majke na plod?
- Da li trudnica koja je pozitivna na korona virus treba da se porodi carskim rezom?
- Da li da planiram epiduralnu analgeziju tokom porodjaja?
- Može li majka koja je pozitivna na korona virus da doji?
Da li smijem da ostanem u drugom stanju tokom epidemije korona virusa?
Naravno da smijete, ali je preporučljivo da kao trudnica imate uslove da budete samoizolovani dok traje epidemija kako bi šansu da se inficirate korona virusom sveli na minimum. Zato: procijenite sami.
Da li sam tokom trudnoće u povećanom riziku za obolijevanje od korona virusa?
Prema do sada ograničenim stručnim podacima ne postoje činjenice koje ukazuju na učestaliji rizik za obolijevanje trudnica u odnosu na ostalu populaciju slične dobi.
Treba napomenuti da je svaka trudnica u određenoj mjeri u iminokompromitovanom stanju, tj. da je zbog toga podložnija infekcijama koje izazivaju bakterije, gljivice i virusi, među njima i covid-19. Zbog toga trudnice u svakom dobu trudnoće trebaju nastojati da izbjegnu infekcije.
(Prema WHO)
Koji su početni znaci korona virus infekcije?
▪️ osjećaj prehlade,
▪️ zapušen nos,
▪️ curenje iz nosa,
▪️ suhoća u grlu, grebanje u grlu,
▪️ bol u grlu,
▪️ djelimičan gubitak mirisa i ukusa,
▪️ kašalj,
▪️ kijanje,
▪️ povišena temperatura,
▪️ kratak dah, otežano disanje i slično,
▪️ tečne stolice,
▪️ slabost i bol u mišićima
U slučaju da bolest napreduje znaci bolesti se znatno mogu proširiti.
Ako trudnica ima jedan ili vise znakova respiratorne bolesti treba da se javi na besplatan telefon 1616 gdje će dobiti odgovarajuća uputstva.
Ja sam trudna. Kako da se zaštitim od korona virusa ?
Neophodno je da se svaka trudnica strogo pridržava preventivnih mjera koje je propisalo Nacionalno koordinaciono tijelo. Najefikasnija je samoizolacija čak i u okviru porodice.
U slučaju radnog i socijalnog angažmana najefikasnije je distanciranje od 2 metra, nošenje maske i pridržavanje higijene i obavezno izbjegavanje osoba koje imaju navedene respitarorne smetnje.
Osobe koje komuniciraju sa trudnicom treba da nose maske bez obzira što nemaju simptome. Pravilno nošenje maske podrazumijeva da je maska preko usta i nosa i da se ne nosi duže od dva sata tj. dok se ne ovlaži jer joj tada zaštitni efekat znatno opada.
Da li svaka trudnica treba da se testira na korona virus?
Koliko često treba da idem na kontrole dok traje epidemija ?
Ali saglasnost za ovaj stav treba da Vam da Vaš ginekolog jer se ne smiju propustiti opasnosti od dugih neželjenih stanja u trudnoći.
Može li korona virus da se tokom trudnoće prenese sa majke na plod?
U američkom časopisu The Lancet (24. marta 2020) ljekari iz Vuhana su objavili 7 slučajeva gdje je došlo do obolijevanja ploda tokom trudnoće.
U toku su brojna stručna ispitivanja (u koja je uključena Diagnostica) koja će dati potpunu sliku o tome kolika je šansa da se infekcija tokom trudnoće prenese sa majke na plod. Očekuje se i podatak o tome koliko je po plod opasano prenošenje infekcije u pojedinom trimestima trudnoće, eventualni uticaj na pojavu anomalija i slično.
O svemu tome trenutno ne postoji jasan stav ili ga nema. I ovaj podatak ukazuje na obavezu trudnice, porodice i okruženja da se izbjegne inficiranje trudnice.
Da li trudnica koja je pozitivna na korona virus treba da se porodi carskim rezom?
Ne. Svjetska zdravstvena organizacija savjetruje da se carski rez preduzima samo u akušerski indikovanim slučajevima.
Publikovane su dvije kineske studije sa ukupno 18 porođenih trudnica od kojih je 16 porođeno vaginalno, a kod 2 je urađen carski rez. U ovim studijama nije bilo prenosa infekcije sa majke na plod. To kazuje da vaginalni porođaj može biti bezbjedan kod stabilnih inficiranih trudnica.
(Izvori: The Lancet, Transl Pediatr.)
Da li da planiram epiduralnu analgeziju tokom porođaja?
Zbog toga od Vašeg ginekologa mozete očekivati informaciju da je epiduralna analgezija ograničena samo na striktno medicinski indikovane slučajeve.
Može li majka koja je pozitivna na korona virus da doji?
Odgovor na ovo pitanje iz Svjetske zdravstvene organizacije je: Može ako to želi.
Pri tome mora da vodi računa o respiratornoj higijeni, da nosi masku, pere ruke sapunom prije dodirivanja djeteta, da često 70% alkoholom dezinfikuje površine koje dodiruje. Isti stav ima i NKT.
Ovakvi stavovi se zasnivaju na činjenici da do sada mlijekom majke nije utvdjeno izlučivanje korona virusa. Pri dojenju postoji opasnost da se virus iz daha majke ili kapljično prenese na plod, pa majka mora nositi masku i održavati minucioznu higijenu ruku i dojki posebno pred podoj. Nepridržavanje navedenog može dovesti do razbolijevanja novorodjenčeta.
Dr Zdravko Filipović
Korisni resursi:
https://cgf.cochrane.org/news/covid-19-coronavirus-disease-fertility-and-pregnancy
http://www.chinacdc.cn/en/COVID19/
THE AMERICAN COLLEGE OF OBSTETRICINAS AND GYNECOLOGYSTS:
https://www.acog.org/clinical-information/physician-faqs/covid-19-faqs-for-ob-gyns-obstetrics
THE LANCET:
https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(20)30176-6/fulltext
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30360-3/fulltext
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/fulltext
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30183-5/fulltext