3 načina za kontrolu mladeža
(i kad je pravo vrijeme da se obratite ljekaru)

Svako od nas ima barem nekoliko madeža na koži; prosječan broj madeža je oko 20 i oni se uglavnom pojavljuju tokom djetinjstva i mladosti do 30- te godine.

Madeži mogu imati različite oblike; mogu bit pljosnati, kuglasti, peteljksati, manje ili više pigmentirani, neki sa dlakom, različite veličine.

Broj i pojava madeža određeni su genetskom predispozicijom, hormonskim uticajem (nevusi nastaju osobito tokom puberteta i trudnoće) i izloženošću sunčevom zračenju. Kod pacijenata koji primaju imunosupresivnu terapiju može doći do nagle pojave velikog broja madeža.

Zašto je bitan pregled ?

Pregled madeža od strane dermatologa sprovodi se sa ciljem kontrole madeža i isključenja melanoma kao glavne opasnosti u diferencijalnoj dijagnozi pigmentnih ali i nekih nepigmentnih lezija.

Pregled madeža sastoji se od anamneze, kliničkog pregleda i dermoskopije.

U anamnezi nas interesuja pojava novih madeža, eventualne promjene u postojećim madežima; posebno ako madež naglo raste, mijenja oblik, ima nepravilne ivice, ima više boja.. Tu nas interesuje da li je u porodici bilo nekih kožnih tumora, atipičnih madeža te postojanje melanoma u okviru porodice.

Kliničkim i dermoskopskim pregledom madeža posmatramo kod madeža više karakteristika; da li je simetričan ili asimetričan, ima li jednoličnu boju, da li je manji ili veći od 6 mm, da li se mijenja, raste, kakva mu je dermoskopska struktura, da li pacijent osjeća bolnost ili svrbež, da li se razlikuje od ostalih madeža na koži dotičnog pacijenta.

Ovako mogu izgledati atipični mladeži:

Tokom pregleda svih madeža na temelju njihove kliničke i dermoskopske slike donosimo odluku o dinamici praćenja madeža kod dermatologa.

Kod madeža koji su nam pokazali znakove kliničke ili strukturne i morfološke dermoskopske atipije preporučamo hirurško odstranjivanje mladeža uz obaveznu patohistološku dijagnostiku kod svih odstranjenih madeža .

Kako kontrolisati mladeže ?

1. Ono što svakako preporučujemo svim pacijentima je samopregled madeža jednom mjesečno kada će svojoj koži posvetiti nekoliko minuta i pogledati madeže po gore opisanim kriterijumima.
2. Svi pacijenti bi trebalo da povedu računa o zaštiti od štetnog uticaja sunčevog zračenja u obliku širokospektralne fotoprotekcije koja uključuje izbjegavanje izlaganja suncu, mehaničku zaštitu (kape, šeširi, zaštitna odjeća), te lokalne pripravke sa zaštitnim faktorima od UVA i UVB sunčevog zračenja.
3. Pacijente ćemo podučiti i o znakovima koji ih trebaju uputiti na hitni pregled kod dermatologa koji uključuju i ove znakove: rast ili promjene postojećih nevusa ili novonastale naglo rastuće pigmentne promjene.